Κάταγμα σκαφοειδούς καρπού
Το κάταγμα του σκαφοειδούς είναι ένα συχνό “σπάσιμο” στο σκαφοειδές οστό, ένα από τα 8 μικρά οστά στον καρπό. Το σκαφοειδές βρίσκεται κοντά στη βάση του αντίχειρα και είναι πολύ σημαντικό για τη σταθερότητα και την κίνηση του καρπού. Αυτό το κάταγμα είναι συχνό μετά από πτώση σε τεντωμένο χέρι. Λόγω της ιδιαίτερης αιμάτωσης του οστού, ορισμένα κατάγματα έχουν αυξημένο κίνδυνο καθυστερημένης επούλωσης ή άσηπτης νέκρωσης δηλαδή καταστροφή του οστού λόγω της κακής αιμάτωσης. Η ανεπαρκής αντιμετώπιση των καταγμάτων του σκαφοειδούς έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην λειτουργία του καρπού συνεπώς απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
Αιτίες
Οι πιο συχνές αιτίες κατάγματος του σκαφοειδούς είναι:
Πτώση σε τεντωμένο χέρι – Ο πιο κοινός μηχανισμός τραυματισμού.
Αθλητικές κακώσεις – Κυρίως σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, η καλαθοσφαίριση, το σκέιτμπορντ και το σκι.
Τροχαία ατυχήματα – Άμεσος τραυματισμός στον καρπό.
Συμπτώματα
Τα κατάγματα του σκαφοειδούς μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστούν, καθώς δεν προκαλούν εμφανή παραμόρφωση και έντονα συμπτώματα. Συχνά θα υπάρξει καθυστερημένη ή λανθασμένη διάγνωση και καθυστερημένη θεραπεία.
Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Πόνο και ευαισθησία στη βάση του αντίχειρα.
Οίδημα γύρω από τον καρπό και ειδικά στην αριστερή πλευρά του καρπού.
Μειωμένη δύναμη δραγμού και πόνο κατά το πιάσιμο αντικειμένων.
Δυσκολία και πόνο στις κινήσεις του καρπού.
Διάγνωση
Η διάγνωση περιλαμβάνει κλινικό και απεικονιστικό έλεγχο και είναι δυσχερής λόγω των ήπιων, μη ειδικών συμπτωμάτων και πιθανής ανάγκης εκτεταμένου απεικονιστικού ελέγχου για την επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης.
Κλινική εξέταση – Έλεγχο ευαισθησίας και ειδικές δοκιμασίες κατά τις οποίες ελέγχεται το οστό και άλλες δομές στην περιοχή( κερκίδα , σκαφομηνοειδής κα)
Ακτινογραφία – ακτινογραφίες σκαφοειδούς. Λόγω του υψηλού ποσοστού μη εμφάνισης του κατάγματος στις απλές ακτινογραφίες καρπού, απαιτούνται ειδικές προβολές αλλά ακόμη και αυτές μπορεί να μην αναδείξουν ρωγμώδη κατάγματα και να χρειαστεί επανάληψη σε 2 εβδομάδες.
Αξονική ή μαγνητική τομογραφία – Η αξονική τομογραφία με ειδικό πρωτόκολλο λήψης, θα αναδείξει το κάταγμα με μεγάλη ακρίβεια, όταν υπάρχει σημαντική κλινική υποψία και επιμονή των συμπτωμάτων αλλά οι ακτινογραφίες δεν το επιτυγχάνουν.
Η μαγνητική τομογραφία έχει σημαντικό ρόλο στις περιπτώσεις με καθυστέρηση στην επούλωση του οστού, στην άσηπτη νέκρωση και στην επιβεβαίωση άλλων συνδεσμικών βλαβών που μπορεί να συνυπάρχουν.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κατάγματος την ηλικία και τις απαιτήσεις του ασθενή. Συγκεκριμένα από το σημείο του κατάγματος, καθότι αλλάζει η περίοδος ακινητοποίησης και από το αν υπάρχει παρεκτόπιση δηλαδή μετατόπιση των τεμαχίων του κατάγματος. Η μετατόπιση αφενός δεν είναι δυνατό να βελτιωθεί με ανάταξη όπως στα κατάγματα κερκίδας αφετέρου δεν είναι αποδεκτή γιατί θα οδηγήσει σε ένα πολύ κακό αποτέλεσμα με πόνο, δυσλειτουργία του καρπού και μακροχρόνιες επιπλοκές δύσκολα αντιμετωπίσιμες όπως η αρθρίτιδα.
Συντηρητική θεραπεία για μη παρεκτοπισμένα κατάγματα:
Ακινητοποίηση με συνθετικό/γύψο για 6-12 εβδομάδες ανάλογα με την εντόπιση.
Ακτινογραφίες για την παρακολούθηση της επούλωσης.
Φυσικοθεραπεία λόγω της αναμενόμενης δυσκαμψίας κατά την έναρξη της κινητοποίησης .
Χειρουργική θεραπεία για κατάγματα με παρεκτόπιση – μετατοπισμένα ή ειδικούς τύπους καταγμάτων:
Οστεοσύνθεση με ειδικούς κοχλίες – βίδες.
Μοσχεύματα οστού αν το κάταγμα δεν επουλώνεται σωστά.
Φυσικοθεραπεία μετά την ακινητοποίηση για αποκατάσταση της κινητικότητας.
Συμπέρασμα
Τα κατάγματα του σκαφοειδούς του καρπού, είναι σοβαροί τραυματισμοί που απαιτούν έγκαιρη διάγνωση, σωστή αντιμετώπιση και παρακολούθηση για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσα. Η καθυστερημένη διάγνωση ή λανθασμένη θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε μη σωστή επούλωση, αρθρίτιδα ή άσηπτη νέκρωση με δυσάρεστες συνέπειες. Οι κακώσεις στον καρπό ακόμη και μετά απο μια απλή πτώση, απαιτούν έλεγχο παρότι δεν έχουν έντονα συμπτώματα για να αποφευχθεί η πιθανότητα καθυστερημένης διάγνωσης και θεραπείας.
