Γάγγλιο
Το γάγγλιο είναι καλόηθες κυστικό ογκίδιο που συνήθως αναπτύσσεται κατά μήκος των τενόντων ή των αρθρώσεων των καρπών, των χεριών και σπανιότερα των ποδιών, των αστραγάλων(ποδοκνημική) ή άλλων αρθρώσεων. Είναι γεμάτο με ένα παχύρρευστο, ζελατινώδες υγρό και μπορεί να ποικίλλει σε μέγεθος, μερικές φορές μεγαλώνοντας με την αυξημένη δραστηριότητα των αρθρώσεων. Παρόλο που το γάγγλιο είναι γενικά ακίνδυνο, μπορεί να προκαλέσει δυσφορία ή να επηρεάσει την κίνηση ανάλογα με τη θέση του.
Αίτια
Η ακριβής αιτία των γάγγλιων παραμένει ασαφής, αλλά πιστεύεται ότι σχηματίζονται λόγω ερεθισμού των αρθρώσεων ή των τενόντων με αποτέλεσμα την προβολή του αρθρικού υμένα ή τενόντιου ελύτρου. Μερικοί πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν περιλαμβάνουν:
Επαναλαμβανόμενη καταπόνηση: Δραστηριότητες που ασκούν συνεχή πίεση στις αρθρώσεις, όπως η πληκτρολόγηση, η μουσική ή τα αθλήματα, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Τραυματισμός αρθρώσεων ή τενόντων: Ένας προηγούμενος τραυματισμός μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη γαγγλιακής κύστης.
Υποκείμενες παθήσεις: Αρθρίτιδα ή φλεγμονή των αρθρώσεων μπορεί να συμβάλουν στο σχηματισμό γάγγλιου.
Ηλικία και φύλο: Τα γάγγλια είναι πιο συχνές στις γυναίκες και εμφανίζονται συνήθως σε ηλικίες 15 έως 40 ετών.
Συμπτώματα
Τα γάγγλια εμφανίζονται ως μικρά, στρογγυλά ή ωοειδή εξογκώματα κάτω από το δέρμα. Μπορεί να είναι μαλακά ή σκληρά και το μέγεθός τους μπορεί να μεταβάλλεται με τον χρόνο. Μερικές φορές θα αναπτυχθούν σε σημαντικό μέγεθος.
Κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Ορατό εξόγκωμα: Το πιο εμφανές σύμπτωμα είναι ένας όγκος κοντά σε άρθρωση ή τένοντα.
Πόνος ή δυσφορία: Αν το γάγγλιο πιέζει ένα νεύρο ή τένοντα, μπορεί να προκαλέσει πόνο, μυρμήγκιασμα ή αδυναμία στην περιοχή.
Περιορισμένη κινητικότητα: Τα ευμεγέθη γάγγλια, πολύ κοντά στις αρθρώσεις, μπορεί να περιορίσουν την κίνηση της άρθρωσης.
Μεταβαλλόμενο μέγεθος: Μερικά γάγγλια μεγαλώνουν ή μικραίνουν αυτόματατα, ενώ άλλα μπορεί να εξαφανιστούν από μόνα τους.
Πρέπει να επισημανθεί ότι τα γάγγλια αποτελούν περίπου το 60-70% των όγκων με τα παραπάνω χαρακτηριστικά και συμπτώματα και ότι οποιοδήποτε μόρφωμα (διόγκωση) απαιτεί προσεκτική εκτίμηση.
Διάγνωση
Η διάγνωση των γάγγλιων γίνεται μέσω κλινικής εξέτασης και ιατρικού ιστορικού. Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να γίνουν απεικονιστικές εξετάσεις, όπως υπέρηχος, μαγνητική τομογραφία (MRI) ή ακτινογραφία, για να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις όπως άλλοι όγκοι ή αρθρίτιδα.
Επιλογές θεραπείας
Πολλά γάγγλια είναι ανώδυνα και δεν απαιτούν θεραπεία. Ωστόσο, εάν προκαλούν δυσφορία ή παρεμποδίζουν τις καθημερινές δραστηριότητες, υπάρχουν διάφορες επιλογές θεραπείας:
Παρακολούθηση: Σε πολλές περιπτώσεις προτείνεται απλή παρακολούθηση, καθώς μπορεί να εξαφανιστεί από μόνο του.
Ακινητοποίηση: Η παροδική χρήση νάρθηκα έχει στόχο να μειώσει την κίνηση και να βοηθήσει στη συρρίκνωση του γάγγλιου.
Αναρρόφηση: Υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, κατά προτίμηση, ειδικά σε περιοχές με εγγύτητα σε νευροαγγειακές δομές μπορεί να αφαιρεθεί το υγρό του γάγγλιου με βελόνα (και να γίνει έκχυση κορτιζόνης). Το γάγγλιο συχνά επανεμφανίζεται μετά από αυτή τη διαδικασία.
Χειρουργική Αφαίρεση: Αν η κύστη είναι επώδυνη ή επίμονη, μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά μαζί με το στέλεχός της για να μειωθεί η πιθανότητα υποτροπής. Η πιθανότητα υποτροπής εξαρτάται από τα ειδικά χαρακτηριστικά του γαγγλίου(εντόπιση, μέγεθος). Μπορεί επίσης να αφαιρεθεί χειρουργικά όταν δημιουργεί σημαντικό κοσμητικό πρόβλημα λόγω μεγέθους και θέσης.
Η αφαίρεση γίνεται με τοπική ανασθησία, πολύ μικρή τομή και είναι ανώδυνη. Εκτελείται σε νοσοκομειακό περιβάλλον αλλά δεν απαιτείται νοσηλεία. Η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι άμεση .
Συμπέρασμα
Τα γάγγλια είναι γενικά ακίνδυνα, αλλά μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία ή να επηρεάσουν τις καθημερινές δραστηριότητες. Ένα εξόγκωμα κοντά σε άρθρωση ή τένοντα, χρειάζεται εκτίμηση και σωστή αξιολόγηση για τις επιλογές θεραπείας. Ενώ ορισμένα γάγγλια εξαφανίζονται μόνα τους, άλλα μπορεί να απαιτούν χειρουργική παρέμβαση.
