Η χειρουργική της πλατυποδίας είναι το σύνολο των επεμβάσεων που στοχεύει πρωταρχικά στη διόρθωση και αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του ποδιού. Η αποφυγή επιδείνωσης και μακροχρόνιων επιπλοκών είναι επίσης σημαντικός στόχος. Η αισθητική του ποδιού θα βελτιωθεί αλλά αποτελεί δευτερεύοντα στόχο.
Αυτή η εξειδικευμένη χειρουργική παρέμβαση συνιστάται για άτομα που αντιμετωπίζουν συμπτώματα όπως πόνο, παραμόρφωση ή δυσκολία στο περπάτημα λόγω πλατυποδίας, παρουσιάζουν σταδιακή επιδείνωση η οποία δεν ανταποκρίνεται σε συντηρητικές θεραπείες όπως ορθοτικά πέλματα, φυσικοθεραπεία ή φαρμακευτική αγωγή.

Ενδείξεις για Χειρουργική Πλατυποδίας

     Η χειρουργική επέμβαση πλατυποδίας εξετάζεται όταν ο ασθενής παρουσιάζει:
Επίμονο πόνο και δυσφορία που επηρεάζουν τις καθημερινές δραστηριότητες.
Προοδευτική παραμόρφωση που προκαλεί αστάθεια ή δυσκολία στην κίνηση.
Αποτυχία μη χειρουργικών θεραπειών, συμπεριλαμβανομένων ειδικών υποδημάτων και ορθοτικών.

Χρόνια και επιδεινούμενη δυσλειτουργία του οπίσθιου κνημιαίου και του πτερνοσκαφοειδή συνδέσμου ή απώλεια της λειτουργικότητας των παραπάνω δομών λόγω τραυματισμού.
Αρχόμενες αλλοιώσεις των αρθρώσεων του ποδιού που σχετίζονται με την πλατυποδία, οι οποίες θα επιδεινώσουν σημαντικά την μελλοντική ικανότητα για βάδιση.

Τύποι Χειρουργικής Πλατυποδίας

     Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την αιτία της πάθησης. Συνηθισμένες επεμβάσεις περιλαμβάνουν:
Ανακατασκευή και ενίσχυση τενόντων και συνδέσμων: Ανακατασκευή ή ενίσχυση του οπίσθιου κνημιαίου τένοντα(μεταφορά μακρού καμπτήρα των δακτύλων) ή του πτερνοσκαφοειδή συνδέσμου για την υποστήριξη της έσω ποδικής καμάρας. Τροποποιητικές επεμβάσεις στον αχίλλειο τένοντα για την βέλτιστη λειτουργία του ποδιού.
Οστεοτομία: Χειρουργική ανακατασκευή των οστών για ευθυγράμμιση του ποδιού. Οι οστεοτομίες διενεργούνται σε διάφορα σημεία του ποδιού, συνήθως στην πτέρνα (έσω παρεκτόπισης), στην έξω ή έσω «στήλη» του ποδιού και έχουν στόχο να εξισορροπήσουν το πόδι διορθώνοντας την πλατυποδία και τα συμπτώματά της.  
Αρθρόδεση: Ένωση των προσβεβλημένων αρθρώσεων για βελτίωση της σταθερότητας και ανακούφιση από τον πόνο. Αρθρώσεις του ποδιού με εκτεταμένη βλάβη οι οποίες είναι πλέον αιτία φλεγμονής και πόνου ενώνονται ώστε να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα. Οι αρθροδέσεις εκτελούνται συνήθως σε προχωρημένα στάδια και οι συνήθεις εντοπίσεις είναι στο μέσο πόδι και στην υπαστραγαλική άρθρωση. Σε προχωρημένα στάδια η τριπλή αρθρόδεση είναι η επέμβαση επιλογής.    
Εισαγωγή Εμφυτεύματος – Αρθροέρεση: Τοποθέτηση εμφυτεύματος για υποστήριξη της καμάρας και υποστήριξη της φυσιολογικής λειτουργίας. Εφαρμόζεται συχνά σε παιδιά και εφήβους.

Περιγραφή της Διαδικασίας

     Η χειρουργική πλατυποδίας πραγματοποιείται υπό περιοχική ή γενική αναισθησία. Ανάλογα με τη μέθοδο, μπορεί να τοποθετηθούν υλικά οστεοσύνθεσης, άλλα εμφυτεύματα ή και οστικό μόσχευμα. Αφού επιτευχθούν οι στόχοι της επέμβασης, τοποθετείται γύψος ή νάρθηκας για την προστασία του ποδιού κατά την αρχική φάση της ανάρρωσης. Ανάλογα με την επέμβαση και άλλες παραμέτρους, τα υλικά σταθεροποίησης μπορεί να αφαιρεθούν ή όχι στο μέλλον. 

Αποκατάσταση και Ανάρρωση

     Η ανάρρωση μετά από χειρουργική επέμβαση πλατυποδίας διαφέρει ανάλογα με τη επέμβαση. Οι επεμβάσεις τενόντων και συνδέσμων έχουν συντομότερη αποκατάσταση(εβδομάδες) ενώ οι οστεοτομίες και οι αρθροδέσεις απαιτούν σημαντικά περισσότερο(μήνες).
Σημαντικά στάδια περιλαμβάνουν:
Ακινητοποίηση με γύψο ή νάρθηκα και αποφόρτιση για αρκετές εβδομάδες ,συνήθως 6-8, ειδικά για οστεοτομίες και αρθροδέσεις.
Σταδιακή φόρτιση και μετεγχειρητικό πρωτόκολλο φυσικοθεραπείας για την αποκατάσταση της δύναμης και της κινητικότητας.
Διαχείριση του πόνου με φάρμακα και ανύψωση του ποδιού για μείωση του οιδήματος.
Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν σε φυσιολογικές δραστηριότητες μέσα σε λίγες εβδομάδες – μήνες, ενώ η πλήρης ανάρρωση μπορεί να διαρκέσει έως και ένα έτος σε εκτεταμένες επεμβάσεις. Στις εκτεταμένες επεμβάσεις με αρθροδέσεις λόγω σημαντικών βλαβών, η επιστροφή σε αθλητικές δραστηριότητες είναι πολύ δύσκολη και δεν συνιστάται.   

Συμπέρασμα

    Η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί μια αποτελεσματική επιλογή για άτομα με εμμένοντα πόνο και δυσλειτουργία λόγω πλατυποδίας. Η πρόληψη και αντιμετώπιση σε πρώιμα στάδια είναι σαφώς προτιμότερη με επεμβάσεις μικρότερης βαρύτητας και ταχύτερης αποκατάστασης. Οι εξελίξεις στις χειρουργικές τεχνικές συνεχίζουν να βελτιώνουν τα αποτελέσματα, προσφέροντας βελτιωμένη κινητικότητα και ποιότητα ζωής.