Πρόκειται για τα κατάγματα του οστού που βρίσκεται στην εξωτερική πλευρά του ποδιού. Τα μετατάρσια είναι τα πέντε μακρά οστά στο μέσο και πρόσθιο τμήμα του ποδιού που συνδέουν τα δάχτυλα με το υπόλοιπο πόδι. Το 5ο μετατάρσιο βρίσκεται στην εξωτερική άκρη του ποδιού και τα κατάγματα σε αυτή την περιοχή είναι κοινά σε συγκεκριμένα αθλήματα και δραστηριότητες όπως και σε ατυχήματα ή πτώσεις.

Τύποι Καταγμάτων του 5ου Μεταταρσιου

     Υπάρχουν διάφοροι τύποι καταγμάτων που μπορεί να συμβούν, με τα πιο συνηθισμένα να είναι:
Κάταγμα βάσης ή Jones: Πρόκειται για μια κάταγμα που συμβαίνει στη αρχή – βάση του 5ου μετατάρσιου, κοντά στο μέσο του ποδιού. Χρήζει ιδιαίτερης προσοχής διαγνωστικά και θεραπευτικά λόγω της θέσης του, η οποία έχει περιορισμένη παροχή αίματος, οδηγώντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο κακής επούλωσης, καθυστερημένης πόρωσης ή μη πόρωσης και ανάγκης επέμβασης.
Αποσπαστικό Κάταγμα: Αυτό συμβαίνει όταν ένα μικρό κομμάτι οστού αποκολλάται από το κύριο σώμα της 5ου μετατάρσιου. Συνήθως συμβαίνει όταν υπάρχει ξαφνική δύναμη, όπως στροφή ή στρίψιμο του αστραγάλου. Ο περονιαίος τένοντας ή ο σύνδεσμος που είναι συνδεδεμένος με το κόκαλο τραβάει ένα τμήμα από αυτό.
Κάταγμα Καταπόνησης: Η επαναλαμβανόμενη πίεση ή η υπερβολική χρήση του ποδιού με ή χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες μπορεί να προκαλέσει κάταγμα καταπόνησης. Αυτά τα κατάγματα είναι μικρά και συχνά συμβαίνουν σε αθλητές, ειδικά σε εκείνους που συμμετέχουν σε αθλήματα τρεξίματος ή άλματος.
Σπειροειδές Κάταγμα: Ένα σπειροειδές κάταγμα συμβαίνει όταν το κόκαλο σπάει με μια περιστροφική κίνηση. Αυτός ο τύπος κάταγμα είναι λιγότερο συνηθισμένος, αλλά μπορεί να συμβεί όταν εφαρμοστεί σημαντική στροφική δύναμη στο πόδι.

Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου

      Τα κατάγματα προκαλούνται συχνά από τραυματισμούς, υπερβολική χρήση ή αθλητικά ατυχήματα. Οι πιο συνηθισμένες αιτίες περιλαμβάνουν:
Αθλήματα: Δραστηριότητες υψηλής ενέργειας και ταχύτητας, όπως το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο, μπορούν να ασκήσουν πίεση στα πόδια, αυξάνοντας τον κίνδυνο καταγμάτων. Για παράδειγμα, μια ξαφνική αλλαγή κατεύθυνσης ή μια άμεση πλήξη στο πόδι μπορεί να προκαλέσει κάταγμα.
Πτώσεις ή Ατυχήματα: Μια τυχαία πτώση, ειδικά από ύψος ή σε αδέξιες θέσεις, μπορεί να προκαλέσει κάταγμα στο 5ο μετατάρσιο. Συχνά, λανθασμένα, θεωρούνται διαστρέμματα μέχρι την διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία.
Επαναλαμβανόμενη Καταπόνηση: Αθλητές και μη που εκτελούν συχνά δραστηριότητες υψηλής και επαναλαμβανόμενης μη φυσιολογικής φόρτισης ή εκείνοι που έχουν άλλο υποκείμενο παράγοντα ( πχ εμβιομηχανική διαφοροποίηση, μεταβολικό νόσημα οστών ) μπορεί να αναπτύξουν κατάγματα καταπόνησης.

Συμπτώματα

     Τα συμπτώματα ενός κατάγματος στην 5η μετατάρσια περιλαμβάνουν:
Πόνο στην εξωτερική πλευρά του ποδιού
Οίδημα και εκχύμωση (μελανιά)
Δυσκολία στο βάδισμα ή στην φόρτιση του ποδιού
Ευαισθησία κατά την ψηλάφηση στην περιοχή του κατάγματος

Θεραπεία

     Η θεραπεία για τα κατάγματα του 5^ου μεταταρσίου εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα του κατάγματος. Οι συνήθεις επιλογές θεραπείας περιλαμβάνουν:
Περιορισμό φόρτισης, νάρθηκα και πάγο: Για απλά αποσπαστικά κατάγματα, η ανάπαυση, η εφαρμογή πάγου και οδηγίες σταδιακής φόρτισης υπό κατάλληλο νάρθηκα μπορούν να μειώσουν το οίδημα και να ανακουφίσουν τον πόνο μέχρι την πλήρη επαναφορά στις δραστηριότητες.
Ακινητοποίηση : Σοβαρότερα κατάγματα μπορεί να χρειαστούν γύψο ή ειδικό νάρθηκα-μπότα με αποφόρτιση ( πατερίτσες) και σταδιακή φόρτιση για να σταθεροποιηθεί το οστό κατά την επούλωση.
Χειρουργική Επέμβαση: Σε περιπτώσεις όπου το κάταγμα είναι σοβαρό ( παρεκτοπισμένο – συντριπτικό) ή αφορά κατάγματα με δυσχέρεια πώρωσης ή υπάρχει σημαντική πιθανότητα κακού αποτελέσματος με συντηρητική αγωγή και μακροχρόνιες επιπλοκές, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι αναγκαία για να σταθεροποιηθεί σωστά το οστό μέχρι την πλήρη επούλωση. Η χειρουργική επέμβαση επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους οστεοσύνθεσης και έχει το πλεονέκτημα της πολύ γρήγορης φόρτισης για τις απλές καθημερινές δραστηριότητες. 

Συμπέρασμα

Τα κατάγματα του 5ου μεταταρσίου είναι σχετικά συνηθισμένα, ιδιαίτερα στους αθλητές και τα άτομα με ενεργό τρόπο ζωής. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία είναι κρίσιμες για την αποφυγή επιπλοκών και την εξασφάλιση της σωστής επούλωσης.